مهر گزارش میدهد؛
نسبت ۵ و نیم درصدی مالیات به تولید ناخالص داخلی در بودجه ۱۴۰۴
لباس نو: در لایحه بودجه 1404 مجموع درآمدهای مالیاتی 1.964 هزار میلیارد تومان پیش بینی شده است که باتوجه به هدف گذاری برنامه هفتم، این رقم باید 260 هزار میلیارد تومان افزایش یابد.
به گزارش لباس نو به نقل از مهر، مطابق با بیان نظر مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، در لایحه بودجه سال آینده، مجموع درآمدهای مالیاتی با رشد ۴۴ درصدی نسبت به سال جاری ۱، ۹۶۴ هزار میلیارد تومان پیش بینی شده است که ۱، ۷۰۰ هزار میلیارد تومان آن به مجموع مالیات های مستقیم و مالیات بر کالاها و خدمات و ۲۶۴ هزار میلیارد تومان مربوط به مالیات بر واردات است.
سهم مجموع درآمدهای مالیاتی از جمع منابع عمومی دولت ۳۳ درصد و از هزینه ها ۴۸ درصد خواهد بود، همین طور مجموع درآمدهای مالیاتی به تولید ناخالص داخلی با فرض تحقق کامل ارقام مالیاتی در بودجه، ۵.۵ درصد است، از طرف دیگر نرخ مالیات بر ارزش افزوده نیز به مانند سال ۱۴۰۳ همان رقم ۱۰ درصد باقی مانده است.
علاوه بر این معافیت مالیاتی پایه حقوق بگیران و شاغل با رشد دوبرابری، به ترتیب ۲۸۸ و ۲۰۰ میلیون تومان خواهد بود.
افزایش ۸۳۰ درصدی درآمدهای مالیاتی دولت در ۶ سال اخیر
بررسی های حکایت از آن دارد که مجموع درآمدهای مالیاتی دولت از ۲۱۱ همت در سال ۱۳۹۹ به ۱۳۶۵ همت امسال بالا رفته است، رقمی که در سال آینده ۱، ۹۶۴ هزار میلیارد تومان خواهد بود، درحقیقت در یک بازه زمانی ۶ ساله، درآمدهای مالیاتی دولت ۸۳۰ درصد رشد داشته است.
۱۳۹۹
۱۴۰۰
۱۴۰۱
۱۴۰۲
۱۴۰۳
۱۴۰۴
عملکرد
عملکرد
عملکرد
عملکرد
مصوب
لایحه
درآمدهای مالیاتی (همت)
۲۱۱
۳۳۳
۵۲۲
۸۹۵
۱۳۶۵
۱۹۶۴
آنچه مشخص است نسبت به سال ۱۴۰۳، مجموع درآمدهای مالیاتی ۴۴ درصد افزایش داشته است، اما رشد اسمی اقتصاد در سال آینده ۳۵ درصد برآورد می شود، به همین دلیل درآمدهای مالیاتی بالاتر از تولید اقتصاد بالا رفته است.
البته، از آنجا که مالیات به عنوان مطمئن شیوه برای تامین هزینه های دولت شناخته می شود، بدین سبب هرچه سهم بیشتری از منابع دولت از مالیات تامین شود، بودجه از طرفی بهتری برخوردار است، با این اوصاف بودجه سال ۱۴۰۴ قابل قبول خواهد بود، اما جهت بررسی دقیق تر باید نسبت مالیات به هزینه ها را مورد تحلیل قرار دارد.
از طرفی در بودجه سال ۱۴۰۴ یک تغییر اساسی رخ داده است، درحقیقت بعضی ردیف ها که در سال قبل به عنوان فرابودجه از آنها یاد می شد، در سال جدید جز ردیف های بودجه لحاظ شده است، به همین دلیل با هدف مقایسه فاکتورها با سالیان دیگر، باید از تعریف یکسانی بهره برد.
در نمودار سهم مصوب مجموع درآمدهای مالیاتی، از دو تعریف برای محاسبه فاکتورها در سال ۱۴۰۴ استفاده شده است، درحقیقت دو ستون سمت چپ، مقدار فاکتورهای مطابق با تعریف سالیان گذشته است، اما ستون سمت راست سهم واقعی تر مالیات از منابع و هزینه ها ها را نشان میدهد.
همان طوری که در شکل مشخص است، سهم واقعی مالیات از جمع منابع عمومی دولت برابر با ۳۳ درصد است، اما اگر بنا به مقایسه با سالهای قبل است، این سهم به ۵۷ درصد افزایش خواهد یافت.
با این تفاسیر، از نظر شاخص درآمدها از منابع، بودجه سال ۱۴۰۴ از سالیان گذشته بهتر است، با این وجود همچنان تا تحقق ۱۰۰ درصدی فاصله دارد.
مالیات، نیمی از هزینه های دولت را پوشش می دهد
از سوی دیگر سهم درآمدهای مالیاتی از هزینه ها برای سال ۱۴۰۴ برابر با ۴۸ درصد است، یعنی مالیات ها کمتر از نیمی از هزینه های دولت را پوشش می دهند، با تعریف سالیان گذشته این عدد به ۶۳ درصد خواهد رسید.
با توجه به این که در ماده ۲۶ قانون برنامه هفتم پیشرفت، سهم مالیات از اعتبارات هزینه ای باید به ۸۰ درصد برسد، به همین دلیل فاصله ۲۷ درصدی کمی بالا است، درحقیقت مطابق با برآورد مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی رقم این شاخص در سال آینده باید به ۶۷ درصد افزایش یابد، تا تحقق قانون برنامه هفتم پیشرفت میسر شود.
نسبت ۵.۵ درصدی مالیات به تولید ناخالص داخلی
مقایسه مالیات با تولید ناخالص داخلی به عنوان یک ابزار مهم جهت تحلیل سیاستگذاری اقتصادی شناخته می شود که این شاخص در سال آینده برابر با ۵.۵ درصد است، البته در سالیان گذشته، این نسبت بطور پیوسته بالا رفته، بطوریکه در سال ۱۴۰۰ برابر با ۳.۶ درصد بوده است.
بااین حال در مقایسه با سالهای ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۶ این نسبت همچنان کوچک است، بالاترین نسبت در سالهای قبل به سال ۱۳۹۵ بر می گردد، اگر هدف دستیابی به نسبت محقق شده در این سال باشد، باید درامدهای مالیاتی به ۲، ۴۴۷ هزار میلیارد تومان برسد.
از سوی دیگر مطابق با ماده ۲۵ قانون برنامه هفتم پیشرفت، نسبت درآمدهای مالیاتی به تولید ناخالص داخلی باید در نیمه های سال ۱۴۰۸ به ۱۰ درصد برسد، اما تحقق این رقم با عنایت به بودجه سال جاری کمی سخت خواهد بود.
سال
۱۴۰۳
۱۴۰۴
۱۴۰۵
۱۴۰۶
۱۴۰۷
نیمه ۱۴۰۸
نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی (درصد)
۵.۱
۶.۲
۷.۳
۸.۴
۹.۵
۱۰
درآمدهای مالیاتی با فرض تولید ناخالص داخلی ۱۴۰۴ (همت)
-
۲۲۲۵
۲۶۱۳
۳۰۰۱
۳۳۸۹
-
در واقع مطابق با پیش بینی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، بمنظور امکان پذیر شدن ماده ۲۵ قانون برنامه هفتم، باید ۲۶۱ هزار میلیارد تومان به مجموع درآمدهای مالیاتی سال آینده اضافه شده که با یک نسبت برابر، سهم ۱۰ درصدی مالیات از تولید ناخالص داخلی محقق شود.
شناسایی فراریان مالیاتی و سهم ۲.۵ درصدی آنان از بودجه ۱۴۰۴
از سوی دیگر، در سالهای قبل قسمتی از درآمدهای مالیات بر ارزش افزوده در بودجه لحاظ نشده است، در سال ۱۴۰۳ این درآمد مالیاتی برابر با ۱۸ هزار میلیارد تومان درنظر گرفته شده است، بنابراین، مقدار مصوب درآمدهای مالیاتی در سال ۱۴۰۳ برابر با ۱، ۲۴۰ هزار میلیارد تومان است.
با توجه به پیش بینی رشد ۳۵ درصدی تولید ناخالص داخلی برای سال ۱۴۰۴، بدون گسترش کوشش های مالیاتی، درآمد دولت ۱، ۶۷۰ هزار میلیارد تومان برآورد می شود، به همین دلیل نتیجه تلاش سازمان امور مالیاتی در پایین آوردن فرار مالیاتی و بهبود فرآیندهای مالیاتی ستانی تنها ۳۰ همت معادل ۲.۵ درصد از درآمدهای مالیاتی خواهد بود.
مالیات پلکانی حقوق بگیران
مطابق با قانون بودجه سال آینده، اگر فردی سالیانه ۲۸۸ میلیون تومان حقوق دریافت کند، معاف از مالیات خواهد بود، به بیانی کلیه افرادی که حقوق نه دریافتی، ماهیانه آنها کمتر از ۲۴ میلیون تومان است، مالیات پرداخت نخواهند کرد.
برای سایر سطوح درآمدی نیز، نرخ پلکانی مالیات حقوق اعمال خواهد شد، درحقیقت مطابق با لایحه پیشنهادی دولت، نرخ مالیاتی متوسط برای یک شخص با هر میزان درآمد سالیانه مشخص شده است، به عنوان نمونه فردی که ماهیانه ۳۰ میلیون تومان درآمد داشته باشد، باید در سال ۱۴۰۴ حدود ۲ درصد مالیات پرداخت کند، درحالی که مالیات وی در سال ۱۴۰۳ نزدیک به ۹ درصد بود.
این موضوع حکایت از آن دارد که سقف مالیاتی و تغییر پلکان ها در لایحه بودجه ۱۴۰۴، منجر به کاهش نرخ مؤثر مالیاتی، حتی در درآمدهای بالاتر شده است، به همین دلیل مطابق با پیشنهاد مرکز پژوهش های مجلس، این مساله باید در طراحی پلکان مالیاتی لحاظ شود.
معافیت های مالیاتی عجیب و غیر باور
مطابق با بند «ح» تبصره یک لایحه بودجه سال ۱۴۰۴، زمینهای فاقد اعیانی دارای کاربری مسکونی، اداری و تجاری و واحدهای مسکونی که ارزش هر یک از آنها بالاتر از ۵۰۰ میلیاردریال باشد، مازاد بر این مبلغ مشمول مالیات به میزان دو در هزار می شوند.
نکته عجیب اینجاست که باغ ویلاها در این بند لایحه بودجه ذکر نشده است، باغ ویلاهایی که بعضاً دارای ارزش چند صد میلیاردتومانی هستند، از طرف دیگر دریافت مالیات از خانه های لوکس در بودجه سالیان گذشته نیز لحاظ شده بود، اما به سبب ضعف اطلاعاتی در شناسایی این املاکی و ضعف قانونی در دریافت مالیات، در عمل شاهد تحقق این ماده قانونی نبودیم.
لحاظ مطابق با پیشنهاد مرکز پژوهش های مجلس، وزارت خانه های راه و شهرسازی، صنعت، معدن و تجارت، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و شهرداری ها موظفند، امکان دسترسی برخط به سامانه مربوطه را فراهم سازند، همین طور عدم پرداخت مالیات در سررسید مقرر شده، مشمول جریمه ماده ۱۹۰ مالیات های مستقیم است.
موضوع بعدی به معافیت مالیات حقوق اعضاء هیات علمی دانشگاه ها و مؤسسات پژوهشی و آموزشی و قضات دادگستری مربوط می شود، درحقیقت معین نیست چرا دولت بار دیگر خواهان چنین تبعیض عجیبی است.
بی تردید در نظام جمهوری اسلامی ایرانی، هیچیک از افراد جامعه بر یکدیگر برتری ندارند و قانون برای تمامی آحاد ملت یکسان است، اگر دولت بدنبال پشتیبانی از قشر خاصی است، نباید با اعطای معافیت خاص این امر را عملی کند، درحقیقت بجای معافیت مالیاتی، دولت می تواند با افزایش حقوق پایه یا امور رفاهی، دریافتی نهایی اعضاء هیات علمی و قضات را افزایش دهد.
منبع: lebaseno.com
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب