سرمایه گذاری برای تولید نگاهی به شعار سال 1404 و چالش های پیش رو
لباس نو: سرمایه گذاری یکی از اساسی ترین موتورهای رشد اقتصادی هر کشوری است؛ بدون سرمایه گذاری، تولید رونق نمی گیرد و زیرساخت ها توسعه پیدا نمی کنند و اقتصاد کشور در رکود باقی می ماند.
به گزارش لباس نو به نقل از مهر، هر سال با فرارسیدن نوروز، رهبر انقلاب اسلامی با تعیین یک شعار، مسیر کلی سیاستهای کشور را مشخص می کنند. این شعارها به طور معمول ریشه در چالش های اقتصادی و اجتماعی کشور دارند و هدف آنها هدایت برنامه ریزی ها و سیاستگذاری ها در راستای رفع مشکلات است. امسال نیز در آستانه سال ۱۴۰۴، شعار «سرمایه گذاری برای تولید» توسط ایشان برای سال پیش رو انتخاب شده است. نام گذاری ای که اگر دقیق تر بررسی نماییم، نشان دهنده یک ضعف و عقب ماندگی عمیق در عرصه اقتصادی است؛ بحرانی که نه فقط بخش خصوصی را درگیر کرده، بلکه بدنه دولت را نیز گرفتار مشکلات جدی کرده است.
سرمایه گذاری یکی از اساسی ترین موتورهای رشد اقتصادی هر کشوری است. بدون سرمایه گذاری، تولید رونق نمی گیرد، اشتغال ایجاد نمی گردد، زیرساخت ها توسعه پیدا نمی کنند و اقتصاد کشور در رکود باقی می ماند. در سالیان اخیر، آمارها نشان داده که نرخ سرمایه گذاری در ایران نه فقط کاهش یافته، بلکه در بعضی سال ها حتی رشد حقیقی سرمایه گذاری که خالص سرمایه گذاری بعد از استهلاک سرمایه موجود است نیز منفی بوده است. این یعنی نه فقط سرمایه جدیدی به چرخه اقتصاد وارد نشده، بلکه سرمایه گذاری های قبلی نیز گرفتار فرسایش شده اند. چنین شرایطی سبب شده که تولید ملی با مشکلات مختلفی مواجه شود و خیلی از واحدهای تولیدی یا با ظرفیت پایین کار کنند یا بطور کامل تعطیل شوند. دقیقاً به این علت بود که رهبر انقلاب، شعار سال آینده را بر محور سرمایه گذاری برای تولید قرار دادند، چونکه بدون حل این معضل، اقتصاد ایران نمی تواند از بحران های فعلی به سلامت عبور کند.
وقتی به دلیلهای کاهش سرمایه گذاری در کشور نگاه می نماییم، چند عامل کلیدی بچشم میخورد. اولین مسئله، نااطمینانی اقتصادیست. سرمایه گذاری نیازمند پیش بینی پذیری و ثبات است. اگر سرمایه گذار نتواند آینده اقتصادی کشور را حدس بزند، اگر هر روز با تغییر قوانین و سیاستگذاری های ناگهانی مواجه شود، و اگر نرخ تورم، ارز و هزینه های تولید بصورت غیرقابل کنترل گرفتار نوسان باشند، طبیعی است که ریسک سرمایه گذاری بالا رفته و سرمایه گذاران از ورود به حوزه تولید منصرف شوند. این مسئله هم برای سرمایه گذاران داخلی مشکل ساز شده و هم سبب شده سرمایه گذاران خارجی علاقه ای به ورود به اقتصاد ایران نداشته باشند. دقیقاً به سبب همین مشکلات، رهبر انقلاب تاکید کردند که باید سرمایه گذاری در کشور رونق پیدا کند، چونکه بدون آن، تولید لطمه می بیند و وابستگی به واردات بیشتر خواهد شد.
از دیگر موانع جدی سرمایه گذاری در ایران، دشواری تامین مالی است. تولیدکنندگان برای توسعه واحدهای خود نیاز به سرمایه جدید دارند، اما نظام تامین سرمایه کشور به پرچم داری نظام بانکی بجای پشتیبانی از تولید، بیشتر به سوی پرداخت تسهیلات به کارهای غیرمولد رفته است. نرخ بالای بهره بانکی، پیچیدگی های دریافت وام و کمبود منابع مالی، سبب شده که خیلی از سرمایه گذاران نتوانند منابع ضروری جهت شروع یا گسترش کارهای خودرا تامین کنند. در همین حال، بازار سرمایه نیز آن طور که باید، نتوانسته به کمک تولید بیاید. تحریم ها نیز دسترسی کشور را به سرمایه گذاری خارجی محدود کرده اند و همین مورد شرایط را مشکل تر کرده است. این ها دقیقاً دلایلی هستند که نشان می دهند چرا شعار سال ۱۴۰۴ روی سرمایه گذاری برای تولید متمرکز شده است، برای اینکه بدون تامین مالی مناسب، تولید کشور نمی تواند مسیر رشد را طی نماید.
عامل دیگری که سرمایه گذاران را گرفتار مشکل کرده، پیچیدگی های اداری و بروکراسی سنگین است. راه اندازی یک کسب وکار در ایران نیازمند عبور از هفت خوان مجوزها و مقرراتی است که خیلی از آنها زائد و دست وپاگیر هستند. فساد اداری، عدم شفافیت در تصمیم گیری ها و تغییرات مداوم قوانین سبب شده که سرمایه گذاران برای هر قدمی که می خواهند بردارند، با موانع گوناگون مواجه شوند. اگر یک سرمایه گذار بخواهد کارخانه ای تأسیس کند یا حتی یک کارگاه کوچک راه بیندازد، باید ماه ها و گاهی سال ها درگیر روندهای اداری باشد. درحالی که در خیلی از کشورهای توسعه یافته، ایجاد یک کسب وکار جدید در مدت چند روز به انجام می رسد. این پیچیدگی ها سرمایه گذاران را خسته و ناامید می کند و موجب می شود خیلی از آنها قید سرمایه گذاری را بزنند. رهبر انقلاب نیز با آگاهی از این مسائل، بر ضرورت اصلاح شرایط سرمایه گذاری تاکید کردند، چونکه بدون حل این موانع، تولید کشور به سختی می تواند جان بگیرد.
اهمیت شعار سال جدید شمسی زمانی مشخص می شود که بدانیم کاهش سرمایه گذاری تنها یک مسئله اقتصادی نیست، بلکه مستقیماً بر امنیت اجتماعی نیز تأثیر دارد. زمانی که سرمایه گذاری در بخش تولید کاهش پیدا کند، اشتغال نیز لطمه می بیند. وقتی تولیدکنندگان نمی توانند فعالیت خودرا توسعه دهند، فرصت های شغلی جدید ایجاد نمی شود و نرخ بیکاری بیشتر می شود. بیکاری خود منشأ خیلی از مشکلات اجتماعی ازجمله افزایش فقر، مهاجرت نیروی کار به کشورهای دیگر، رشد لطمه های اجتماعی و حتی افزایش ناامنی در جامعه است. اشتغال نه فقط به درآمد افراد و معیشت خانوارها کمک می نماید، بلکه یکی از ارکان اصلی ثبات اجتماعی شمرده می شود. بنابراین، سرمایه گذاری در تولید فقط به مفهوم رشد اقتصادی نیست، بلکه تضمین کننده امنیت اجتماعی و آینده پایدار کشور نیز هست.
اما کوشش برای تحقق این شعار فقط وظیفه دولت نیست. سرمایه گذاری برای تولید یک مسئله ملی است و تمام دستگاهها، نهادها، بخش خصوصی و حتی مردم باید نقش خودرا در این راه ایفا کنند. نظام بانکی باید منابع خودرا به سوی تولید هدایت کند، مجلس و دستگاه های نظارتی باید قوانین دست وپاگیر را اصلاح کنند، نهادهای امنیتی و قضائی باید از سرمایه گذاران حمایت کنند و خود مردم نیز باید با پشتیبانی از تولیدات داخلی، مسیر رشد تولید را هموار کنند. اگر همه این بخش ها وظایف خودرا انجام دهند، سرمایه گذاری در کشور رونق خواهد گرفت و تولید ملی تقویت خواهد شد.
برای حل این مشکلات و تحقق شعار سال ۱۴۰۴، باید به اصلاحات عمیق در عرصه اقتصادی پرداخت. اولین اقدام، ایجاد ثبات در سیاستگذاری هاست. تصمیمات اقتصادی باید قابل پیش بینی باشند تا سرمایه گذاران بتوانند با اطمینان برنامه ریزی کنند. دولت باید تلاش کند که سیاستهای اقتصادی را بصورت طولانی مدت تدوین کند و از تغییرات مداوم و غیرمنتظره پرهیز نماید. در کنار آن، لازم است که نظام بانکی کشور اصلاح گردد و منابع مالی بیشتری به سوی تولید هدایت شود. کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی، تسهیل دسترسی تولیدکنندگان به اعتبارات و پشتیبانی از سرمایه گذاری های مولد می تواند مسیر سرمایه گذاری را هموارتر کند.
سرمایه گذاری برای تولید، تنها یک شعار نیست، بلکه یک ضرورت برای عبور از بحران های اقتصادی و اجتماعی کشور است. موفقیت در این راه نیازمند یک عزم ملی است و تنها به دولت محدود نمی گردد. همه دستگاه های اجرائی، قانون گذاری، نهادهای حمایتی و حتی مردم باید از ظرفیتهای خود برای تحقق این هدف بهره گیرند. بدون سرمایه گذاری، تولید رشد نخواهد کرد، بیکاری افزایش خواهد یافت، امنیت اجتماعی گرفتار چالش خواهد شد و اقتصاد کشور در یک چرخه رکود باقی خواهد ماند. انتخاب این شعار از طرف رهبر انقلاب، زنگ خطری برای سیاست گذاران است تا به اهمیت این مسئله توجه نمایند و مسیر کشور را به سوی رونق سرمایه گذاری و تولید هدایت کنند.
سیدمرتضی آل سیدغفور – پژوهشگر اقتصادی
منبع: لباس نو
از این مطلب لباس نو خوشتان آمد؟
(1)
(0)
تازه ترینهای لباس نو مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب