شامخ اقتصاد در دی ۱۴۰۲؛
تامین مواد اولیه مشکل شد، فروش کاهش یافت
لباس نو: بررسی شامخ اقتصاد در دی 1402 نشان میدهد که شرکتها در تامین مواد اولیه همچنان مشکل داشته و به سبب کاهش تقاضا و فعالیت ها، شاخص میزان استخدام و بکارگیری نیروی انسانی با افت مواجه بوده است.
به گزارش لباس نو به نقل از مهر، بررسی گزارش طرح شاخص مدیران خرید (شامخ) کل اقتصاد به همراه گزارش طرح شامخ صنعت در دی ماه ۱۴۰۲ نشان میدهد که مقدار شامخ در کل اقتصاد ۵۰.۸۴ محاسبه شده که نسبت به ماه قبل (۴۹.۸۸) افزایش داشته و در محدوده مرزی ۵۰ قرار گرفته است. در بخش صنعت نیز، مقدار شامخ ۵۱.۶۵ گزارش شده که نسبت به ماه قبل (۴۸.۶۱) بهبود داشته است.
در ادامه جزییات شامخ کل اقتصاد و بخش صنعت بررسی شده است.
جزئیات شامخ کل اقتصاد
آخرین نظرسنجی گردآوری شده نشان میدهد که شاخص مدیران خرید برای کل اقتصاد ایران در دی ماه مقدار ۵۰.۸۴ محاسبه شده است و نسبت به ماه قبل افزایش داشته و شاخص در محدوده مرزی ۵۰ قرار گرفته و بیشتر کسب وکارها شرایط را مانند ماه قبل گزارش کرده اند این شاخص طی ۵ ماه اخیر دومین کمترین مقدار خودرا به ثبت رسانده است و در دی ماه در بین مؤلفه های اصلی به غیر از میزان سفارشات جدید مشتریان و سرعت انجام و تحویل سفارش سایر مؤلفه های اصلی کمتر از ۵۰ ثبت شده اند.
شاخص میزان کارهای کسب وکار در دی ماه ۴۹.۵۰ بوده که همچنان برای دومین ماه پی در پی کاهشی است، البته شدت کاهش به سبب نزدیک شدن به انتها سال در مقایسه با ماه قبل اندکی کمتر بوده است رکود در کارهای کسب وکارها به سبب نشانه های مستمر از ضعف گسترده در تقاضا ناشی از فشارهای تورمی و همین طور کمبود شدید نقدینگی و مشکل کمبود سرمایه در گردش برای تامین مواد اولیه و لوازم مورد نیاز در خیلی از فعالیت ها همچنان ادامه دارد در دی ماه بخش های خدمات کشاورزی و ساختمان شاهد کاهش بیشتری در فعالیت ها بوده اند.
افزایش نرخ ارز و کمبود شدید نقدینگی کسب وکارها سبب شده تا شاخص موجودی مواد اولیه یا لوازم خریداری شده در دی ماه ۴۹.۸۵ بوده و برای دومین ماه متوالی کاهشی باشد و همچنان شرکتها در تامین نهاده های مورد نیاز خود با چالش رو به رو هستند. نوسان نرخ ارز و عدم اختصاص ارز و تسهیلات بانکی باتوجه به منابع مالی محدود شرکتها سبب شده تا در تامین مالی برای تهیه مواد اولیه مورد نیاز گرفتار مشکل باشند.
با کاهش تقاضا و فعالیت ها، شاخص میزان استخدام و بکارگیری نیروی انسانی ۴۹.۱۲ بوده که به پایین ترین میزان ۴ ماه اخیر رسیده است. برمبنای نظرات فعالان اقتصادی ادامه در کمبود مواد اولیه ضعف تقاضا و هزینه های بالا و غیر قابل پیش بینی کسب وکارها، عدم تمایل به افزایش تعداد نیروی کار و حتی کاهش نیروی کار را به همراه داشته و از طرف دیگر نیروی کار نیز به سبب فشارهای تورمی هزینه های زندگی و شرایط اقتصادی کشور با در نظر گرفتن دستمزد فعلی گرفتار کاهش انگیزه برای ادامه فعالیت شده است.
شاخص میزان صادرات کالا و خدمات در دی ماه ۴۷.۷۷ بوده که برای هفتمین ماه متوالی از تیرماه کاهش در صادرات را نشان می دهد، هر چند نسبت به ماه گذشته از شدت کاهش آن کاسته شده است اما همچنان مانند ماه های اخیر اعمال سیاست های داخلی و وضع قوانین غیر کارشناسانه ناشی از تعهد ارزی، نوسانات نرخ ارز، عدم اختصاص ارز و به تبع آن افزایش هزینه تولید، سبب شده تا توان صادراتی شرکتها پایین آمده و شاخص در هر سه بخش اقتصادی کاهش داشته است.
شاخص میزان فروش کالاها یا خدمات برای سومین ماه پی در پی کاهش داشته و به ۴۸.۲۳ رسیده که کمترین مقدار شش ماهه اخیر از مردادماه را به ثبت رسانده است. فشارهای تورمی متوالی و ضعف گسترده تقاضا از یک سو و موانع صادراتی ناشی از اعمال سیاست های نادرست از طرف دیگر کاهش فروش ماه های گذشته را به همراه داشته است.
افزایش در شاخص قیمت محصولات تولید شده و خدمات ارائه شده ۵۳.۴۰ بوده و در مقایسه با ماه قبل کاهش قابل توجهی داشته است و نرخ افزایش نسبتاً کندتری نسبت به ماه قبل داشته است. کسب وکارها به سبب شرایط رکودی نتوانسته اند هزینه های خودرا به مشتریان منتقل کنند و برای بهبود شرایط بازار و تقویت تقاضای مشتریان، با وجود این که با قیمت نهاده های بالاتری مواجه گشته اند اما قیمت های فروش را به آن میزان افزایش نداده اند.
جزئیات شامخ صنعت
بر اساس داده های به دست آمده از بنگاه های بخش صنعت شاخص مدیران خرید صنعت در دی ماه با ثبت عدد ۵۱.۶۵، نسبت به ماه قبل بهبود داشته است بااینکه در ۴ ماه اخیر برای بار دوم، کمترین مقدار خودرا ثبت کرده است. با اینحال همچنان شامخ گروههای صنعتی در بعضی رشته فعالیت ها با کاهش هم راه است و رکود در تقاضا در تیمی از رشته فعالیت ها همچنان وجود دارد در بین مؤلفه های اصلی شاخص میزان استخدام و بکارگیری نیروی انسانی و موجودی مواد اولیه بیشترین کاهش را داشته اند و در بین کارهای بخش صنعت نیز صنعت پوشاک و چرم پایین ترین میزان شامخ را در میان رشته کارهای صنعتی داشته است.
شاخص مقدار تولید در دی ماه (۵۳/۰۲) در مقایسه با آذرماه اندکی افزایش داشته هرچند در سری چهارماهه خود پس از آذر کمترین مقدار را دارد. بااینکه در بعضی از فعالیت ها، شاخص تولید رشد داشته اما برخی دیگر از صنایع همچنان با رکود در تولید روبرو هستند و خیلی از شرکتها به سبب کمبود منابع مالی و مواد اولیه همچنان با ظرفیتهای پایین تر از توان خود فعالیت می نمایند.
شاخص میزان سفارشات جدید مشتریان (۵۱.۲۷) در مقایسه با آذرماه اندکی افزایش داشته البته بااینکه تقاضای کل صنعت اندکی بهبود داشته اما همچنان در نیمی از زیربخش های صنعت با کاهش رو به رو است و خیلی از شرکتها در دی ماه تقاضا را همچنان ضعیف گزارش کرده اند.
در دی ماه تولیدکنندگان همچنان در تامین مواد اولیه مورد نیاز خود با کمبود روبرو هستند و شاخص موجودی مواد اولیه خریداری شده (۴۷.۹۲) برای هفتمین ماه پی در پی از تیرماه کاهش داشته است. علاوه بر ادامه مشکل کمبود نقدینگی ناشی از ضعف تقاضا، عدم اختصاص ارز و عدم تامین مالی از طرف بانک ها، نوسان نرخ ارز و شوک قیمتی در بازار نیز زنجیره تامین مواد اولیه را تحت تأثیر قرار داده سبب شده تا شرکتها در تامین مواد اولیه مورد نیاز خود به شدت با مشکل روبرو باشند.
شاخص میزان استخدام نیروی کار (۴۶.۸۹) در مقایسه با ماه گذشته با شدت بیشتری کم شده و بیشترین نرخ کاهش ۲۲ ماه گذشته از فروردین ۱۴۰۱ را به ثبت رسانده است در شرایطی که شرکتها به سبب ادامه رکود تقاضا کمبود نقدینگی و مواد اولیه در ظرفیتهای پایین تر از حداکثر توان خود تولید می کنند. برخی برای کنترل هزینه های تولید میزان اشتغال خودرا کاهش داده اند و برخی دیگر نیز به سبب عدم تمایل به اشتغال نیروی کار در سطوح فعلی دستمزد و شرایط اقتصادی کشور با کمبود نیروی ماهر روبرو هستند که برآیند این دو موجب کاهش سریع تر در شاخص میزان استخدام شده است.
شاخص موجودی محصول نهایی در انبار (۵۳.۶۷) در مقایسه با آذر ماه افزایش داشته است. در دی ماه افزایش در میزان سفارشات جدید مشتریان و میزان فروش کمتر از میزان افزایش در تولید نسبت به ماه گذشته بوده به این معنا که شرکتها برای حفظ سطوح عملیاتی و جبران کاهش در ظرفیت تولیدی ماه های قبل اندکی افزایش در تولید داشتند اما قسمتی از تولید خودرا انبار کرده اند.
شاخص میزان صادرات کالا (۴۷.۲۸) همچنان برای هفتمین ماه متوالی روندی کاهشی داشته است همانند ماه های گذشته قسمتی از کاهش صادرات به سبب الزام به رفع تعهد ارزی بانک مرکزی خصوصاً باتوجه به آن که در بیشتر موارد ارز حاصل از صادرات برای خریدهای آتی کالا و تجهیزات توسط شخص صادر کننده ذخیره می گردد منجر به محدودیت کارهای تجاری صادر کننده در بازه زمانی تعیین تکلیف ارز حاصل از صادرات خواهد شد.
این سیاست های نادرست و هزینه تمام شده بالای تولید سبب شده تا توان صادراتی پایین آید و در خیلی از فعالیت ها صادرات به صرفه نباشد و به سبب سیاست هایی که منجر به عدم پشتیبانی از صادرات شده تجارت با کشورهای همسایه نیز محدودتر شده است.
شاخص قیمت خرید مواد اولیه (۷۰.۰۱) بیشترین مقدار ۷ ماهه از تیر ماه را به ثبت رسانده است. بدنبال نوسان نرخ ارز، افزایش هزینه نهاده های کارخانه ها بیشترین نرخ در ۷ ماه گذشته را داشته است. بار دیگر فشارهای تورمی و افزایش قیمت نهاده ها، فشار هزینه را در سمت عرضه تحمیل کرده است. در چنین شرایطی با وجود تقاضای ضعیف شرکتها که طی ماه های گذشته برای تقویت تقاضا قیمت های خودرا کاهش داده بودند برای جبران هزینه های تولید قیمت فروش محصولات (۵۲.۷۶) را اندکی زیاد کردند بطوریکه بیشترین مقدار هفت ماه اخیر را به ثبت رسانده است.
در دی ماه شاخص میزان فروش محصولات (۵۱.۵۵) شرکت های تولیدی در مقایسه با ماه قبل که به شدت در رکود و کاهشی بوده اندکی افزایش و بهبود داشته و پس از ۷ ماه متوالی سیر نزولی برای نخستین بار بالاتر از محدوده مرزی ۵۰ ثبت شده است. البته همچنان تعدادی از کارهای صنعتی همچنان با کاهش در فروش روبرو هستند. این افزایش ناشی از افزایش جزئی در سفارشات داخلی بوده و سفارشات خارجی همچنان با کاهش در فروش صادراتی مواجهند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب